Các Loại Vaccine IB Hiện Nay Và Nguyên Tắc Sử Dụng Để Đạt Hoạt Phổ Cao Nhất

Vaccine là yếu tố chính trong phòng và kiểm soát bệnh viêm phế quản truyền nhiễm (IB). Ở hầu hết các nước, gà con một ngày tuổi được làm vaccine ở chuồng ấp với vaccine virus IB độc lực thấp. Sau đó, gà được tăng cường miễn dịch bằng chủng virus độc lực cao hơn, thường là pha nước uống. Virus độc lực thấp phù hợp với gà con có mức kháng thể mẹ truyền thấp và không gây phản ứng hô hấp như virus độc lực cao; nhưng nhược điểm là độ bảo hộ thấp chỉ đủ bảo vệ ở đường hô hấp.

Có 2 loại vaccine, sống nhược độc và vaccine chết bổ trợ nhũ dầu. Vaccine sống thường được sử dụng cho gà trắng, gà ta hoặc làm vaccine cơ sở (lần làm đầu tiên) đối với gà giống, gà đẻ, còn vaccine chết được làm trước khi bắt đầu thời gian đẻ để duy trì mức bảo hộ. Để vaccine chết đạt hiệu quả tốt nhất nên làm trước đó vaccine sống để “làm nền”. Trong điều kiện tối ưu, vaccine có thể đạt miễn dịch kéo dài nhiều tháng hoặc cả đời.

1. Vaccine sống

Vaccine sống được làm nhược độc bằng cách cấy truyền trên môi trường phôi gà. Các chủng Massachusetts: H120 (ở hầu hết các vaccine sống) đây là một loại vaccine độc lực nhẹ. Nó thường được sử dụng là vaccine đầu tiên trong lịch chủng mà không tạo được miễn dịch lâu dài, ở những vùng có áp lực bệnh cao để tạo miễn dịch cục bộ ở đường hô hấp cao.

Đường đưa vaccine có thể là nhỏ mắt, mũi, phun sương hoặc pha nước uống. Những cách đưa vaccine này thường không tốn kém, tạo được cả miễn dịch cục bộ và miễn dịch hệ thống .

Vacxin sống Medivac ND-IB sống phòng 2 bênh phổ biến ngay trong giai đoạn đầu gồm : Virus Newcastle chủng Clone-45 và virus IB chủng Massachusetts (chủng phổ biến nhất vì nó đại diện cho các chủng ban đầu được phân lập ở nhiều quốc gia) được sử dụng là vaccine đầu tiên trong lịch vaccine. Vaccine sống thường được sử dụng cho gà giống và gà đẻ (ở giai đoạn gà con) để giữ mức bảo hộ tốt ở cục bộ đường hô hấp và khuyên nên được dùng ở khu vực có áp lực dịch bệnh cao.

2. Vaccine vô hoạt

Vaccine vô hoạt tạo miễn dịch kéo dài, không có phản ứng bất lợi sau khi tiêm, và thường tốn nhiều chi phí hơn vaccine sống. Lượng kháng thể lưu hành trong máu được tạo bởi vaccine bất hoạt cao hơn so với vaccine sống vì vậy rất phù hợp cho chương trình vaccine cho gà giống khi lượng kháng thể mẹ truyền qua lòng đỏ trứng là cần thiết.

Tuy nhiên, do tạo ra đáp ứng miễn dịch qua tế bào T và kích thích kháng thể tại chỗ (IgA) tốt hơn nên vaccine sống nhược độc vẫn đóng vai trò quan trọng đối với gà đẻ thương phẩm và gà thịt. Gà được làm vaccine cơ sở bằng vaccine sống đúng cách, để khai thác tiềm năng của vaccine chết và bằng cách này, kháng thể cao nhất sẽ đạt được ở khoảng thời gian ít nhất là 4 – 6 tuần (khoảng thời gian giữa lần làm vaccine sống cuối cùng và vaccine chết).

Với vacxin vô hoạt nhũ dầu MEDIVAC ND G7 3IB EMULSION với thành phần bao gồm Virus newcasstle bao gồm cả chủng độc lực Lasota và chủng độc lực cao Genotype 7 (lưu hành phổ biến tại Việt Nam) kết hợp với 3 biến chủng IB: chủng Massachusets 41 (thể hô hấp), biến chủng 793B (thể thận) và thể QX-LIKE (thể tích nước ống dẫn trứng) kích thích miễn dịch bảo hộ toàn diện trước mọi biến chủng đang lưu hành tại Việt Nam, đảm bảo miễn dịch bảo hộ kéo dài, giảm được số lần chichs với từng biến chủng, giảm stress cho con vật, đặc biệt đối với gà đẻ.